PIRAMIDA U PETNICI
Polaznici Istraživačke stanice Petnica napravili su prošle nedelje najveći fraktalni tetraedar – pet metara visoku piramidu od 6144 slamčice iz Mekdonaldsa koja predstavlja takozvani sunđer Sjerpinskog. Za razliku od režisera Džejmsa Kamerona koji je na dvodimenzionalnom platnu stvorio trodimenzionalni svet, učenici su u trodimenzionalnom prostoru napravili stvarni objekat koji ima samo dve dimenzije.
Ovaj objekat, poznatiji kao trodimenzioni sunđer Sjerpinskog, dobija se spajanjem četiri tetraedra (pravilne trostrane piramide) u duplo veći tetraedar, a potom se ovaj proces dupliranja nastavlja iz koraka u korak. Početni, elementarni tetraedri dobijeni su spajanjem šest slamčica, pomoću četiri parčeta kanapa koji se provlači kroz sve ivice svake strane tetraedra, te tako kroz svaku slamku prolaze po dva kanapa. Učestvovalo je oko 30 polaznika kojima je trebalo dva dana da konstruišu piramidu.
Inacijativa da se piramida napravi potekla je od Društva za promociju i popularizaciju nauke (DPPN), nevladine organizacije u osnivanju koja okuplja naučnike, stručnjake za obrazovanje, novinare i popularizatore nauke. Poduhvat je realizovan u Istraživačkoj stanici Petnica, poznatoj ustanovi za vanškolsko obrazovanje učenika, koja se nalazi u blizini Valjeva. Čitav događaj podržan je od strane Mekdonaldsa donacijom slamki.
Ovo smo radili nošeni idejom da se vizuelno demonstrira jedan vrlo apstraktan matematički objekat tako što bi učenici aktivno radili na njegovoj konstrukciji. Razlog zašto je ovoliki objekat moguće napraviti ovako brzo je u njegovoj maloj fraktalnoj dimenziji tj. u osobini da se broj elemenata kao i vremena potrebnog za njegovo pravljenje skalira kao kvadrat, a ne kao kub što je uobičajeno za trodimenzione objekte. Pogled na ovaj veličanstveni objekat je bio dovoljna nagrada za sve nas koji smo učestvovali u ovom poduhvatu. – kaže dr Milovan Šuvakov, rukovodilac programa matematike u IS Petnica i jedan od osnivača DPPN-a.
Neki tehnički podaci:
ELEMENTARNIH TETRAEDARA: 1024
BROJ SLAMKI: 6144
APROKSIMATIVNA DUŽINA KANAPA: 4km
DUŽINA IVICE: 6.4m
VISINA: 5.2m
APROKSIMATIVNA TEŽINA: 4kg