Određivanje ranjivih zona sa otpadnim vodama
Predlog za određivanje ranjivih zona i osetljivih područja u skladu sa nitratnom direktivom i direktivom o komunalnim otpadnim vodama.
U prisustvu brojnih eksperata iz oblasti vodoprivrede, u Privrednoj komori Beograda, u saradnji sa Ministarstvom poljoprivrede i zaštite životne sredine – Republička direkcija za vode, održana je prezentacija rezultata projekta:”Predlog za određivanje ranjivih zona i osetljivih područja u skladu sa Nitratnom direktivom i Direktivom o komunalnim otpadnim vodama”, koji je Ministarstvo poljoprivrede i zaštite životne sredine – Republička direkcija za vode realizovala u okviru saradnje sa Švedskom agencijom za zaštitu životne sredine, u sklopu projekta ENVAP II od maja 2014. do aprila 2016.
Tokom projekta razvijeni su kriterijumi za utvrđivanje ranjivih zona u skladu sa Nitratnom direktivom i kao krajnji rezultat dat je predlog ranjivih područja. Glavni cilj Nitratne direktive (91/676/EEC) je da se smanji zagađenje vode od strane poljoprivrede i da se spreči takvo zagađenje u budućnosti.
Najveće probleme u pogledu opterećenja voda iz poljoprivrede trenutno predstavlja gubitak nutrijenata izazvan nepravilnim/neadekvatnim skladištenjem stajnjaka i zastarela mehanizacija za rasturanje stajnjaka. Sa druge strane, indikatori kvaliteta voda ukazuju na relativno dobro stanje kvaliteta voda, pre svega reke Dunav, pa se zaključuje da u ovom trenutku poljoprivreda predstavlja relativno mali ili osrednji izvor zagađenja voda u Srbiji, a svakako manji od otpadnih voda iz urbanih područja i relativno manje značajan izvor u poređenju sa situacijama u zemljama članicama EU. Predložene nitratno ranjive zone pokrivaju otprilike 49 % čitave teritorije Srbije. Troškovi vezani za implementaciju Nitratne direktive u Srbiji padaju u velikoj meri na teret individualnih poljoprivrednih gazdinstva. Uzimajući u obzir velike materijalne troškove koje zahteva izgradnja adekvatnih kapaciteta, predlaže se da manja poljoprivredna gazdinstva budu izuzeta od ove mere, sa pragom od na primer 10 uslovnih grla.
Kao jedan od rezultata projekta prezentovan je dokument „Pravilo dobre poljoprivredne prakse”, koji sadrži informacije i savete za sve one koji su ukljčeni u poljoprivrednu proizvodnju, bilo kao aktivni farmeri, savetodavci farmera ili inspektori.
Cilj Direktive Saveta 91/271/EEC o tretmanu urbanih otpadnih voda je zaštita životne sredine od štetnih uticaja ispuštanja otpadnih voda i ispuštanja iz nekih industrijskih sektora. Prema ovoj direktivi sva naselja koja imaju vise od 2000 stanovnika moraju da imaju kanalizacione sisteme, a sva naselja koja imaju vise od 10000 stanovnika moraju da imaju tercijarni nivo prečišćavanja otpadnih voda.
Zbog malog broja portojenja za prečišćavanje komunalnih otpadnih voda koja su u funkciji, u Srbiji je za implementaciju ove direktive neopodno uložiti 4,9 milijardi evra. <a class=”fancybox iframe” href=”http://ec.europa.eu/environment/water/water-urbanwaste/directiveprinciples/index_en.htm”>UWWT direktiva</a>
, koja još uvek nije transponovana u legislative Srbije, zahteva da zemlje članice odrede slivove osetljivih područja (CSA). U praksi, za Republiku Srbiju to znači da većina njene teritorije, više od 95%, treba da bude označena kao teritorija u slivovima osetljivih područja u skladu sa UWWT direktivom.
