Master plan održivog razvoja planine Rudnik

Master plan održivog razvoja planine Rudnik ima za cilj zaštitu postojećih prirodnih i kulturno istorijskih vrednosti, a dobiveni strateški dokument nudi model održivog razvoja područja planine Rudnik. Područje obuhvaćeno dokumentom, koji je izradio Univerzitet u Kragujevcu, nalazi se na teritoriji opština Gornji Milanovac, Knić, Topola i Ljig, kao i gradova Čačak i Kragujevac. On treba da obezbedi sklad između tri osnovna stuba održivog razvoja, zaštite životne sredine, ekonomskog i socijalnog razvoja na ovom području.

• Planina Rudnik je jedan od najvećih neiskorišćenijih turističkih potencijala u Centralnoj Srbiji, zato smatramo da Rudnik može i treba da bude oslonac regionalnog razvoja ovog dela Srbije i da predstavlja jedan od pravaca razvoja u kojem treba da idemo. Ovaj projekat smo radili oslanjajući se na kragujevačke snage i da niko u Srbiji nema tako kompleksan strateški dokument koji obuhvata osim turizma i mnoge druge oblasti. Naime Master planom je obuhvaćeno i prostorno planiranje, organska poljoprivredna proizvodnja, voćarstvo, vinogradarstvo, lovstvo, pčelarstvo, zaštita životne sredine, geoinformacioni sistem, saobraćaj, telekomunikaciona infrastruktura – objašnjava Snežana Milisavljević, direktor GTO Kragujevac.

Master plan održivog razvoja planine Rudnik od 2014. do 2024. godine jeste jedan od najvažnijih dokumenata koji je rađen na inicijativu pet lokalnih samouprava, dva grada Čačka i Kragujevca i tri opštine Topole, Knić i Gornjeg Milanovca.

• Memorandum koje su potpisale lokalne samouprave o potrebi izrade ovakvog strateškog dokumenta i učešću u finansiranju njegove izrade, prihvatilo je u to vreme Ministarstvo privrede i finansija. Za Univerzitet u Kragujevcu ovo ima poseban značaj, jer je prvi put izašao na tržište, i postao nosilac izrade ovog strateškog dokumenta. Sa ovim dokumentom lokalne samouprave imaće potpuni pregled svih prednosti koje ovo područje ima u svim oblastima koje Master plan obuhvata kako bi mogli da apliciraju kod IPA fondova i da finansiraju određene projekte kojim bi podigli ukupan kapacitet ovog područa i obezbedili njen održivi razvoj – rekla je Zorica Avramović, koordinator u izradi Master plana.

Ono po čemu je Master plan održivog razvoja Rudnika specifičan, jeste činjenica da osim turističkih potencijala, ovaj strateški dokument obuhvata i poljoprivredu, očuvanje kulturne baštine, izradu geoinformacionog sistema, prostorno planiranje, unapređenje saobraćajne infrastrukture…Ukratko celokupnu viziju napretka u narednih deset godina.

• Na ovom području postoji mnogo šumskih puteva i pristupačnost je gledano kroz mrežu puteva dobra, međutim ne postoji katalog puteva tako da može da se konkuriše za projekte, jer postojeći putevi su vrlo lošeg kvaliteta. Tako poljoprivrednici koji bi želeli da se bave proizvodnjom zdrave organske hrane na području Rudnika, nemaju mogućnost da svoje proizvode transportuju, naselja koja su veoma retka imaju loše prilaze. U cilju daljeg ekonomskog i infrastrukturnog razvoja ovih pet gradova i opština izradom Master plana obezbediće se uslovi za izgradnju puteva, razvoj poljoprivrede, zaposlenost stanovništva, a time i ukupni potencijal područja gradova i opština na čijoj se teritoriji planina Rudnik prostire – ističe prof. Dr Aleksandra Janković, član tima za izradu Master plana.

Vizija strateškog Master plana razvoja Rudnika je da do 2024. godine ovo područje postane ekonomski razvijeno, brendirano i afirmisano kao konkurentno, sa poljoprivrednom proizvodnjom – posebno organske hrane. Rudnik bi trebalo da ima očuvano prirodno i kulturno istorijsko nasleđe, sa obnovljivim seoskim naseljima koja će biti u vezi sa urbanim centrima u svom okruženju. U okviru svih 60 sela koja obuhvata strateški Master plan i to u Kragujevcu, Čačku, Gornjem Milanovcu, Ljigu, Topoli i Kniću.

• Na žalost na ovom prostoru živi oko 20 hiljada stanovnika u okviru 7 hiljada poljoprivrednih gazdinstava, od kojih je 3.600 registrovanih. U okviru poljoprivredne proizvodnje koja se obavlja na planini Rudnik, konstantovali smo da na ovoj teritoriji postoje vrhunski poljoprivredni proizvođači koji se bave uzgojem stoke, voća ili vinove loze, ali najveći deo teritorije koji pripada Gornjem Milanovcu, koje se prostiru na većoj nadmorskoj visini, nisu najpogodnije za intenzivnu poljoprivrednu proizvodnju – objašnjava prof. Dr Aleksandar Paunović, član tima za izradu Master plana. Tu je potrebno da se unapredi kvalitet života tako što će se na ovom području forsirati proizvodnja koja se odnosi na šumske proizvode, formiranjem strukovnih udruženja poljoprivrednika, kako bi se preko otkupnih distributivnih centara obezbedio bolji plasman na tržištu – rekao je Paunović.

Master plan predstavljaće smernice i osnov za apliciranje kod međunarodnih fondova i obezbeđivanje sredstava za buduće projekte. Time bi se definisao pravac budućeg razvoja cele regije. Inače monografija koju je uradio Univerzitet u Kragujevcu, pod nazivom Planinsko ostrvo Šumadije, knjiga za koju su mnogi zainteresovani, uskoro će se naći i u prodaji.